Opieka naprzemienna a program 800 plus
Opieka naprzemienna Wrocław Adwokat
W wielu sprawach rodzinnych, które prowadzę Klienci (zazwyczaj Ojcowie) zadają mi pytanie Pani Mecenas, a czy świadczenie 800 plus przysługuje także rodzicowi w przypadku sprawowania opieki naprzemiennej nad dzieckiem, nawet w sytuacji wprost niewyrażonej w wyroku rozwodowym.
Program 800 funkcjonuje od jakiegoś czasu, ale nadal budzi sporo kontrowersji i emocji. Szczególne zainteresowanie wywołuje jednak kwestia, komu przysługuje świadczenie w razie sprawowania opieki naprzemiennej.
M.in. Klient z ok. Poznania zaciekle walczy o przyznanie mu połowy świadczenia 800 plus, bowiem sprawuje nad Córką opiekę w porównywalnym wymiarze czasowym, jak Matka małoletniej. Zachęcam do walki w tej kwestii innych Klientów, bowiem czasem niewiedza o przysługujących prawach pozbawia drugiego z rodziców partycypacji w uzyskiwaniu połowy świadczenia 800 plus w sytuacji, gdy „na codzień”, oprócz obowiązku alimentacyjnego, wydatkują na swoje dzieci/dziecko, często niesymboliczne kwoty podczas odbywanych kontaktów.
Opiekę naprzemienną charakteryzuje równość pomiędzy rodzicami w sprawowaniu pieczy (władzy rodzicielskiej) nad dzieckiem, które mieszka i koncentruje swój ośrodek życia na zmianę u obojga rodziców. Podkreślić należy, że czas przebywania dziecka u każdego z nich nie musi być jednak identyczny, lecz powinien być mniej więcej równy. Tyko teoretycznie jednak sprawa jest prosta: w przypadku opieki naprzemiennej świadczenie 500 plus dzielimy na dwa i każde z rodziców dostaje jego połowę. W praktyce nie wygląda to już tak jak w różowych okularach, głównie z tego powodu, że sądy w wyroku nie zawsze używają terminu „opieka naprzemienna”, a organy administracji na tym „korzystają”, kwestionując to, czy wówczas z tego rodzaju opieką mają do czynienia.
Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie zawiera w swoich unormowania terminu „opieka naprzemienna”. Dopiero „Ustawa o pomocy państwa w wychowaniu dzieci” w kwietniu 2016 roku wprowadziła pojęcie opieki naprzemiennej do polskiego prawodawstwa na stałe. W tym momencie sądy zaczęły używać takiego terminu w sentencjach wyroków zwiększą częstotliwością, by pomóc niejako organom administracyjnym w rozstrzyganiu o podziale świadczenia wychowawczego pomiędzy rodzicami. Jednak nie wszystkie sądy taką praktykę przyjęły, a wielu rodziców, rozwiedzionych przed kwietniem 2016, sprawujących faktycznie opiekę naprzemienną, posiada wyroki, w których termin taki się nie pojawia. Stąd najczęściej Ojcowie pomijani są w rozdzielaniu świadczenia 500 plus na korzyść Matek. Czy oznacza to jednak, że w myśl ustawy 800 plus Ojcowie nie sprawują opieki naprzemiennej?
Świat polskiej administracji bywa skomplikowany i niejednego Obywatela oprawia o ból głowy! Co Urząd to obyczaj…niestety….Sądy administracyjne jednak zaczęły coraz wnikliwiej zajmować się tym zagadnieniem. Wskazać należy, że Wojewódzkie Sądy Administracyjne m.in. w Poznaniu, Bydgoszczy i Białymstoku stwierdziły, że sformułowanie „opieka naprzemienna” nie musi być użyte w wyroku rozwodowym, by podzielić świadczenie 500 plus. W takim przypadku organ administracji rozpatrujący wniosek drugiego rodzica o przyznanie świadczenie sam jest zobowiązany rozstrzygnąć, czy ma do czynienia z opieką naprzemienną, czy też nie. W razie wątpliwości, Organ zobowiązany jest przeprowadzić wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania rodziców i ustalić, czy zaangażowanie ojca i matki w sprawowanie opieki na dzieckiem jest tożsame pod względem czasowym, ale także jakościowym. Niestety sposób tej oceny nie jest ujęty w sztywne ramy i Konia z rzędem temu, kto wymyśli miarodajny sposób jej przeprowadzenia.
Z drugiej strony sądy administracyjne m.in. w Warszawie, Krakowie i Gdańsku orzekły w sposób odmienny: jeśli w sentencji wyroku nie pojawia się sformułowanie „opieka naprzemienna”, to oznacza zdaniem Sądów, że rodzic jej nie sprawuje i kropka. Sprzeczne wyroki można znaleźć nawet w zbiorze orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Rozbieżność orzecznictwa wpływa na praktykę sądów i organów administracji.
Z nadzieją spoglądam w przyszłość, że polski ustawodawca ureguluję tą materię również w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym w sposób jednoznacznie rozstrzygający ta kwestię. Póki co warto zadbać, by sentencja wyroku została spisana po Twojej myśli – Kliencie/Klientko.
Z tych też względów, by zabezpieczyć Państwa interesy – Zapraszam do współpracy.
Adwokat Joanna Żabińska